Էլինա Հովսեփյան «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր 

1.Ո՞րն է այն վեցանիշ թիվը, որի տասնավորը 2 է, հազարավորը՝ 4, իսկ մյուս բոլոր թվանշանները՝ 3։

1) 433323

2) 433332

3) 334323

4) 343246

2. Ո՞ր շարքում են թվերը դասավորված նվազման կարգով․

1) 1, 22, 333, 4444, 5555

2) 1001, 101, 100001, 212

3) 1021, 1020, 1002, 2

4) 23, 22, 18, 19

3.Ո՞ր շարքի բոլոր թվերն են պատիկ 2-ին․

1) 2, 4, 6, 1, 8

2) 4, 8, 14, 24, 1022

3) 23, 4, 6, 88, 22, 12

4) 201, 222, 2222, 2, 22222

4. Քանի՞ մետր է 2/5 կիլոմետրը։

1) 300

2) 400

3) 2500

4) 100

5. Գտի՛ր թիվը, որը 6-ի բաժանելիս ստացվում է 5 թերի քանորդ և 3 մնացորդ։

1) 31

2) 32

3) 33

4) 34

6. Ո՞րն է թվի գրության 2-րդ կարգի կարգային միավորը։

1) 1

2) 10

3) 2

4) 20

7.Ինչպե՞ս կփոխվի երկու թվերի գումարը, եթե գումարելիներից մեկը մեծացնենք 12-ով։

1) Կմեծանա 24-ով

2) Կմեծանա 12-ով

3) Կփոքրանա 12-ով

4) Կփոքրանա 24-ով

8․Ընտրիր այն թվանշանը, որը տեղադրելով աստղանիշի փոխարեն՝ կստացվի ճիշտ անհավասարություն․ 8տ 640կգ > 8տ *50կգ։

1) 7

2) 8

3) 6

4) 5

9.Ընտրիր այն պատասխանը, որն արտահայտում է 5 ժամ 25 րոպեն րոպեներով.

1) 335

2) 325

3) 525

4) 75

10. Ջրավազանում կար 2400 լիտր ջուր։ Այգին ջրելու համար օգտագործվեց դրա 3/8 մասը։ Քանի՞ լիտր ջուր մնաց ջրավազանում։

 

1) 1000

 

2) 1500

 

3) 900

 

4) 1600

 

11-րդից 15-րդ առաջադրանքների համար հաշվիր պատասխանը և գրի՛ր համապատասխան տեղում։

 

11. Գրիր երկու քառանիշ թիվ, որոնք բաժանվում են և՛ 5-ի և՛ 10-ի։

1000 և 2000

12. Ուղղանկյան երկարությունը 15 մ է, իսկ լայնությունը կազմում է նրա 2/3-րդ մասը։ Գտիր ուղղանկյան պարագիծը։

15:3×2=10
15+15+10+10=50      Պատ.`50 մ

13.Լրացրու բաց թողնված բառը(բառերը) Հատվածն ուղղի այն մասն է, որն ունի սկիզբ և վերջ։

 

14. Հաշվիր 125-12*10+6։(1+2) արտահայտության արժեքը։

12×10=120
125-120=5
1+2=3
6:3=2
5+2=7

15. Պարկում կա 7 կանաչ, 9 դեղին և 15 կարմիր մատիտ։ Առանց նայելու ամենաքիչը քանի՞ մատիտ պետք է հանել, որպեսզի դրանցից գոնե մեկը լինի դեղին։

15+7=22
22+1=23

16.Նույն չափի չորս անոթներում լցրել են տասներկու լիտր հեղուկ։ Քանի լիտր հեղուկ կտեղավորվի այդպիսի 10 անոթներում։

12:4=3
3×10=30                                       Պատ.`30 լիտր հեղուկ

17.Երեք իրար հաջորդող բնական կենտ թվերի գումարը 225 է։ Որո՞նք են այդ թվերը:
73,75,77

• Վերնագրի՛ր — Ուսումնական երրորդ շրջանի ամփոփում
• Մաթեմատիկա բաժնի հղումը.            https://elinahovsepyan.edublogs.org/category/%d5%b4%d5%a1%d5%a9%d5%a5%d5%b4%d5%a1%d5%bf%d5%ab%d5%af%d5%a1/
• Սիրելի սովորող ներկայացրու քո սիրելի թեման ռադիոնյութի, տեսանյութի տեսքով
• Մասնակցել եմ ամենամսյա մաթեմատիկական ֆլեշմոբերին։ Այո-ոչ
• Տեղադրի՛ր 3-րդ ուսումնական շրջանի ամփոփիչ աշխատանքը
• https://elinahovsepyan.edublogs.org/2023/05/07/%d5%ab%d5%b6%d6%84%d5%b6%d5%a1%d5%bd%d5%bf%d5%b8%d6%82%d5%a3%d5%b8%d6%82%d5%b4-6/

Անկանոն կոտորակները վերածե՛ք խառը թվի

458/25=18ամբողջ 8/25

274/33=8ամբողջ 10/33

Խառը թիվը ներկայացրե՛ք անկանոն կոտորակի տեսքով

12 ամբողջ 11/13=167/13

75 ամբողջ 5/9=380/9

Համեմատե՛ք թվերը՝ ներկայացնելով խառը թվերը անկանոն կոտորակի տեսքով

4 ամբաղջ 5/9 < 4 ամբողջ 11/15

60 ամբողջ ¾ < 60 ամբողջ 5/4

Համեմատե՛ք խառը թվերը

2 ամբողջ 2/5 < 2 ամբողջ ¾

120 ամբողջ 1/3 < 121 ամբողջ 1/9

Կատարե՛ք հաշվումները՝ կիրառելով խառը թվերով թվաբանական գործողությունների ընդհանուր կանոնը

6 ամբողջ 5/9 + 11 ամբողջ ¾

6ամբողջ 5/9 + 11ամբողջ 3/4=17ամբողջ 47/36=17ամբողջ 11/36

7 ամբողջ 4/7 – 3 ամբողջ 1/15

7ամբողջ 4/7 – 3ամբողջ 1/15=4ամբողջ 53/105

4 ամբողջ 6/7 x 2 ամբողջ 9/10

4ամբողջ 6/7 x 2ամբողջ 9/10=696/70=

9ամբողջ 66/70= 9ամբողջ 33/35

2 ամբողջ 2/3 : 3 ամբողջ ¾

2ամբողջ 2/3 : 3ամբողջ 3/4=32/45

Ջրավազանն առաջին խողովակով լցվում է 10 ժամում, իսկ երկրորդով՝ 15 ժամում: Քանի՞ ժամում կլցվի ջրավազանը, եթե միաժամանակ բացվեն երկու խողովակները:

Լուծում

1/10+1/15=15+10/150=25/150=1/6

Պատ՝. ջրավազանը կլցվի 6 ժ-ում:

Մի անիվը կատարում է 400 պտույտ 1 րոպեում իսկ մյուսը՝ 7 պտույտ 1 վայրկյանում: Անիվներից ո՞րն է ավելի արագ պտտվում:

Լուծում՝

1)1ր=60 վ
2)60 x 7=420
Քանի, որ 420 > 400 ապա արագ կպտտվի երկրորդ անիվը

A վայրից հակադիր ուղղություններով շարժվեցին երկու ավտոմեքենա : Շարժվելուց որոշ ժամանակ անց առաջինն անցել էր 120 կմ, իսկ երկրորդը 15 կմ-ով պակաս: Այդ պահին որքա՞ն էր նրանց միջև հեռավորությունը:

Լուծում՝

1)120-15=105
2)120+105=225
Պատ ՝. 225 կմ

• Հաշվել թվային արտահայտության  արժեքը․

(1971-1317):6+57400:140=519

314260:380+3481·280=827+974680=975507

(15/18: 5/36):25/8=48/26

(5/11 + 8/5 : 19/7) x (25/8 — 3)=1091/8360

(1-5/9 + 7/13) x 13=178/9

Կիրառելով բաժանման հատկությունները՝ հաշվումները  կատարել առավել հարմար  եղանակով․

(25·36):12=25x(36:12)=75

(480·36):24=(480:24)x36=720

(225+725):25=(225:25)+(725:25)=9+29=38

(360+720):36=(360:36)+(720:36)=10+20=30

• Կիրառելով բազմապատկման օրենքը՝ հաշվումները  կատարել առավել  հարմար  եղանակով․

50×256=(250+6)x50×=250×50+6×50=12500+300=12800

589·28+589×72=589×(28+72)=5890

• Կիրառելով   գումարման տեղափոխական և զուգորդական օրենքները՝ հաշվումները  կատարել առավել  հարմար  եղանակով․

286+158+14+42=(158+42)+(286+14)=500

1756+2891+44+109=(1756+44)+(2891+109)=5000

1. Համեմատե՛ք խառը թվերը
   1 ամբողջ 97/100 > 1 ամբողջ 2/3
   3 ամբողջ 1/10 > 2 ամբողջ 9/10
   20 ամբողջ 5/8 < 21 ամբողջ 1/100
   2 ամբողջ 2/5  < 2 ամբողջ ¾
   4 ամբողջ 6/4 > 4 ամբողջ 5/7
   120 ամբողջ 1/3 < 121 ամբողջ 1/9
2. Աճման կարգով դասավորե՛ք հետևյալ թվերը
   11 ամբողջ 2/3, 5 ամբողջ 3/4, 25 ամբողջ 8/15, 13 ամբողջ 6/7,  5 ամբողջ 1/4, 11 ամբողջ 1/3, 13 ամբողջ 5/7,25 ամբողջ 8/15,
   5 ամբողջ 1/4, 5 ամբողջ 3/4,11 ամբողջ 1/3,11 ամբողջ 2/3,13 ամբողջ 5/7,13 ամբողջ 6/7,25 ամբողջ 8/15,25 ամբողջ 9/15.
3. Նվազման կարգով դասավորե՛ք հետևյալ թվերը
   4 ամբողջ 11/13, 19 ամբողջ 13/14, 20 ամբողջ 2/7, 18 ամբողջ 9/11, 4 ամբողջ 10/13, 20 ամբողջ 5/8, 19 ամբողջ 5/14
   20 ամբողջ 5/8, 20 ամբողջ 2/7, 19 ամբողջ 13/14,19 ամբողջ 5/14,18 ամբողջ 9/11,4 ամբողջ 11/13,4 ամբողջ 10/13,
4. Ինչքանո՞վ պետք է մեծացնել 4/9-ը, որպեսզի ստացվի՝
   7/9        7/9-4/9=3/9               3/9-ով
   1             1-4/9=5/9                   5/9-ով
   11/12      11/12-4/9=17/36      17/36-ով
   8/5        8/5-4/9=48/45        48/45-ով
5. Երկու դերձակ մեկ աշխատանքային օրում կատարեցին ամբողջ աշխատանքի ¾-ը, ընդ որում նրանցից մեկը կատարեց ամբողջ աշխատանքի կեսը: Աշխատանքի ո՞ր մասը կատարեց մյուս դերձակը:
   1/4
6. Կատարե՛ք մնացորդով բաժանում.
   395 : 8=49 (3մն․)
   162 : 5=32  (2մն․)
   977 : 2=488 (1մն․)
   151 : 2=75   (1մն․)
7. Իրարից 750 կմ հեռավորություն ունեցող քաղաքներից միաժամանակ իրար ընդառաջ դուրս եկան երկու մեքենա: Նրանցից մեկի արագությունը 70 կմ/ժ էր, մյուսինը՝ 80 կմ/ժ: Ամբողջ ճանապարհի ո՞ր մասը կկազմի նրանց հեռավորթյունը 2 ժ հետո:
   1. 2×70=140
   2. 2×80=160
   3. 140+160=300
   4. 750-300=450               Պատ․՝450կմ
8. Մտպահված է մի թիվ: Եթե այդ թվին ավելացնենք 127 և ստացված գումարից հանենք 89, ապա կստացվի 111 : Գտե՛ք մտապահված թիվը:
   111+89+127=73

1. Գտեք տրված թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը:

• [12,8]=24
• [7,8]=56
• [4,5]=20
• [3,11]=33
• [5,12]=60

2. Գտեք տրված թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։

• (15,18)=3
• (24,12)=12
• (180,6)=6
• (12,18)=6
• (15,35)=5

3. Գտե՛ք թվի բոլոր պարզ բաժանարարները․

36-1,2,3,        369-1,3,        48-1,2,3,       75-1,3,5

 

4. 1/15, 1/5, 2/5 կոտորակները ներկայացրու 75 հայտարարով

կոտորակների տեսքով:
1/15=1×5/15×5=5/75       1/5=1×15/15×5=15/75    2/5=2×15/15×5=15/75

9/24, և 4/13 կոտորակները բեր ամենափոքր ընդհանուր հայտարարի: Ո՞րը կլինի ամենափոքր ընդհանուր հայտարարը։
9/24, և 4/13 ամենափոքր ընդհանուր հայտարարը 312:

5. Կոտորակները դասավորե՛ք

• աճման կարգով․

18/23, 9/23, 22/23, 27/23, 24/23
9/23, 18/23, 22/23, 24/23, 27/23

¾, 5/6, ½, 11/12, 7/8, 9/10, 8/9, 2/3
1/2, 2/3, 3/4, 5/6, 7/8, 8/9, 9/10, 11/12

• նվազման կարգով․

17/8, 9/9, 3/8, 5/8, 91/8, 291/8, 1/8, 23/8
291/8,91/8,23/8, 17/8, 9/9, 5/8, 3/8,  1/8

7/9, 5/6, 5/7, 3/8, 9/8, 11/3, 7/6, 5/4

3/8, 7/9, 5/7, 5/6, 9/8, 7/6, 5/4, 11/3

6. Գումարեք կոտորակները

121/16 + 42/16=163/16

17/20 + 4/4=1ամբողջ 17/20

 

Կատարեք կոտորակների հանում։

33/18 – 12/18=21/18

23/15-2/5=17/15

Կատարեք բազմապատկում․

4/6 * 5/12=20/72

4 * 15/18=3 ամբողջ 1/3

Կատարեք բաժանում։

24/10 : 4/7=21/5=4ամբողջ 1/5

14/6 : 7/6=2

 

7. Գումարեք խառը թվերը։

15 ամբ. 5/19 + 3 ամբ. 11/19

• Կատարեք խառը թվերի հանում։

2 ամբ. 5/18 — 1 ամբ. 5/9

• Կատարեք խառը թվերի բազմապատկում։

4 ամբ. 7/16 * 12 ամբ. 2/6

• Կատարեք խառը թվերի բաժանում։

15 ամբ. 4/13 : 5 ամբ. 8/9

8. Խորանարդի բոլոր կողերի երկարությունների գումարը 132 սմ է։ Գտե՛ք նրա ծավալը։
9. Շրջանաձև վազքուղու մեկնարկային կետից միաժամանակ միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու հեծանվորդ։ Քանի՞ րոպեից նրանք նորից կհանդիպեն մեկնարկային կետում, եթե նրանցից մեկը մի լրիվ պտույտը կատարում է 8 րոպեում, մյուսը՝ 10 րոպեում։

Առաջադրանքներ

10 ամբողջ 5/12 : 4 ամբողջ 2/3 =12×10+5/12 : 4×3+2/3=125/12 × 3/14=125×1 /  4 ×14= 125/64=1  61/64

3 ամբողջ 5/12 : 2 ամբողջ 5/6 =1ամբողջ 21/102
1 ամբողջ 23/24 : 6 ամբողջ 3/4 =47/162
4 ամբողջ 3/7 : 10 ամբողջ 2/5 =155/364
4 ամբողջ 3/25 : 5 ամբողջ 7/100 =412/512
8 ամբողջ 2/11 : 5 ամբողջ 2/3 =1ամբողջ 83/187
2 ամբողջ 3/18 : 1 ամբողջ 5/12 =1ամբողջ 9/17
2 ամբողջ 3/36 : 5 ամբողջ 7/24 =50/127

Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրելու դեպքում
կստացվի հավասարություն։
∗ · 2 ամբողջ 2/5 = 5 ամբողջ 6/7

2 ամբողջ 37/84 · 2 ամբողջ 2/5 = 5 ամբողջ 6/7

26/43‧ 4 ամբողջ 3/10 = 2 ամբողջ 3/5
1ամբողջ 7/34· 10 ամբողջ 2/9 = 5 ամբողջ 4/7

1. Կատարե՛ք գումարում

• 12 ամբողջ 4/6 + 7 ամբողջ 1/6 =19ամբողջ 5/6
• 2 ամբողջ 5/12 + 10 ամբողջ 5/12 =12ամբողջ 10/12
• 3 ամբողջ 13/24 + 1 ամբողջ 3/4 =4 ամբողջ 31/24=5ամբողջ 7/24
• 4 ամբողջ 3/7 + 11 ամբողջ 2/5 =15ամբողջ 29/35
• 12 ամբողջ 3/25 + 6 ամբողջ 17/100 =18ամբողջ 29/100
• 9 ամբողջ 2/11 + 5 ամբողջ 2/3 =14ամբողջ 28/33
• 20 ամբողջ 3/7 + 1 ամբողջ 5/14 =21ամբողջ 11/14
• 20 ամբողջ 1/12 +  8 ամբողջ 7/24 =28ամբողջ 9/24

2. Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրելու դեպքում կստացվի
հավասարություն։

• 6ամբողջ9/35 — 1 2/5 = 4 6/7
• 12ամբողջ9/10— 8 3/10 = 4 3/5

3. Հաշվիր 2 2/5 մ, 3 3/5 մ և 4 2/3 մ կողմերով եռանկյան պարագիծը:
2ամբողջ2/5մ+3ամբողջ 3/5 մ+4ամբողջ 2/3մ=10ամբողջ 2/3մ

1. Կատարե՛ք կոտորակների բաժանում
   • 45/3 : 14/5=45/3 x 5/14=75/14
   • 121/63 : 11/9=121/63 x 9/11=11/7
   • 30/2 : 13/36=30/2 x 36/13=540/13
2. Կատարե՛ք բաժանում
   • 3 : 4/5=15/4
   • 12 : 48/17=204/48=51/12=17/4
   • 33 : 22/19=57/2
3. Կատարե՛ք բաժանում
   • 9/23 : 3 =3/23
   • 46/51 : 92=1/51
   • 144/7 : 60=12/35
4. Աստղանիշի փոխարեն ի՞նչ թիվ գրելու դեպքում կստացվի հավասարություն
   • 25/6 x 9/20= 30/16
   • 45/16 = 15/44 x 33/4
   • 72/35 x 28/153 = 32/85
5. Գտե՛ք այն թիվը, որի ՝
   • 5/9 մասը հավասար է 2/3-ի=10/27
   • 7/3 մասը հավասար է 125/91-ի=125/39
6. Կատարե՛ք գործողությունները.
   • 10/3 : 15/4 + ( 3/7 + 13/35) x 21/2 =2058/245
   • (25/3 + 7/2 — 16/15) x 3/4 + 8/7 : 3/14=1639/120

Կոտորակները բերե՛ք ընդհանուր հայտարարի

7/12, 9/4=27/12, 1/3=4/12

4/5=24/30, 11/10=33/30, 7/15=21/30

9/14=54/84, 25/21=100/84 , 1/28=3/84

1/6=15/90, 11/30=33/90 , 111/18=555/9

Գումարե՛ք կոտորակները

8/35+9/35=17/35

38/93+16/93+105/93=159/93

5/72+5/6=65/72

1/12 + 5/8=17/24

Բազմապատկե՛ք կոտորակները

4/5 x 7/8=7/10

1 x 12/47=12/47

18/5 x 2/3=36/15=12/5

14/9 x 3/4=42/36

Համեմատե՛ք կոտորակները

14/8> 5/14

4/7 <8/7

1 < 8/7

15/17 > 14/7

Ուղղանկյան լայնությունը 7/2 սմ է, իսկ երկարությունը լայնությունից 5 անգամ մեծ է: Գտե՛ք ուղղա նկյան պարագիծը և մակերեսը
պարագիծը-84/2
մակերեսը-245/4