Էլինա Հովսեփյան «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր 

Առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է ասում Իսահակյանը

Ա. Հայ ազգային երգի մասին

Իսահակյանը հիանում էր Հայ ազգային երգերով և իր ասելով նա մի ժանգոտած երգից վերածեց մի սքանչելի երգ։

Բ. Կոմիտասի մասին

Իսահակյանը Կոմիտասին համարում էր լեգենդ։ Իսահակյանը ասում էր, որ Կոմիտասի գործը իրենց համար հարստությունն է։

2. Դուրս գրի՛ր անհասկանալի բառերը և բացատրի՛ր:
ցասում-բարկություն

հրապուրել-գրավել

կեղեքված-ճանկռվածք

ուխտատեղիները-տեղ, վայր

փառապանծ-հերոսական

օրատորիաներ-նվագախմբի միատեղ կատարման համար

արիաներ-խիզախանալ

անաղարտ-չեղծված

անխոջ-չվիրավորող

գեղջուկի-գյուղացի

հուժկու-ուժեղ, հզոր

բխել-ծլել, դուրս գալ, գետնից բուսնել

1. Կետերը փոխարինի՛ր եվ հնչյունակապակցությունն արտահայտող մեկ կամ երկու տառով:

Երթ․եկել, .ա, նա., անձր.աբեր, առ.տուր, ոսկ.արս, գեր.աճառ, դափն.վարդ, ար.ելա.րոպական, ս.ագրել, .րոպական, հ.ասպառ, ուղ.ճար, ուն.որ:
Երթևեկել, Եվա, նաև, անձրևաբեր, առևտուր, ոսկեվարս, գերեվաճառ, դափնեվվարդ, արևելաեվրոպական, սևագրել, եվրոպական, հևասպառ, ուղեվճար, ուղևոր:

2.Ա և Բ խմբերի բառերի գրությունը համեմատի՛ր: Ինչո՞ւ են Բ խմբի բառերը ն-ով գրվում:

     Ա. Ամբիոն, ամբարտավան, ամբար, ամբողջ, զամբյուղ, ըմբիշ, ամպ, ամփոփ, ամփոփում, համբերել, ճամպրուկ, ճամփա, փամփուշտ:

     Բ. Անբուժելի, անբարյացկամ, անպարտ, անպայման,անպատրաստ, անփոխարինելի, անփույթ:
Ա խմբի բառերի ամ-ը բառի մասնիկ է, իսկ Բ խմբի ան- նախածանց է։

3. Կետերի փոխարեն գրի՛ր մ կամ  ն և բառարանով ստուգի՛ր:

Անպաճույճ, ամբարտակ, անփարատ, ամբասիր, ամպրոպ, համբերություն, անփառունակ, անպատեհ։

1. Ստուգի՛ր՝տրված բառաշարքերի բոլո՞ր  բառերն են ճիշտ գրված, և սխալներն ուղղի՛ր:

Ա. Թարգմանել, կարգ, մարգարիտ, պարգև, արքա, քրքջալ, թարգմանություն, մարգարե:

Բ. Կարագ, թագավոր, ծագում, հոգի, ճրագ, օգնել, հաքնել, սքավոր, նորոգել, մուգ, (կապույտ) ավագ:

2. Ստուգի՛ր տրված բառաշարքերի բոլո՞ր բառերն են ճիշտ գրված, և սխալներն ուղղի՛ր:

Ա. Արդար, դրդել, զվարդ, արդյոք, որդի, բրդել, կարդալ, երդում, արդյունք, արթնանալ, վաղորդյան, շքերթ, օրիորդ :

Բ. Ընդամենը, խնդիր, շանթահարել, ընդունել, կենդանի, ընդհանուր, դաթար, օդանցք, անօթևան, բացօթյա:

3. Շարունակի՛ր գրել բառեր, որոնց մեջ կա իա տառակապակցությունը:

Ասիա, Անգլիա, Բելգիա, խավիար, լաբորատորիա,Գերմանիա,Սոֆիա,կրիա,մումիա,Դանիա:

4. Պարզի՛ր,թե ուղղագրական ի՛նչ սկզբունքով է կազմվել բառաշարքը, և ավելացրո՛ւ նոր բառեր:

Անընթեռնելի, համընդհանուր, մեկընդմեջ, համընթաց, դանդաղընթաց, դասընկեր:

5. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Անօդ տարածության մեջ մարդն իր մարմինը չի զգում: (անօդ, անոթ)

Աղջիկը դասավորեց արհեստանոցի բոլոր անոթները ու դուրս եկավ: (անօդ, անոթ)

Տղայի աղմկոտ ու անհանգիստ վարքը վախեցնում էր ծնողներին: (վարկ, վարք)

Նրանք ամեն ինչ արեցին իրենց արտադրանքի վարկը բարձր պահելու համար: (վարկ, վարք)

Большинство вариантов списков античных чудес света было составлено греческими путешественниками, философами, поэтами, правителями и не только. Неудивительно, что объектов в нем было именно 7 — это священное число Аполлона. Перечень неоднократно редактировался, одни сооружения в нем заменяли другими. Историки находили подобное перечисление объектов даже на египетских папирусах.

Աշխարհի հնագույն հրաշալիքների ցուցակների տարբերակների մեծ մասը կազմել են հույն ճանապարհորդները, փիլիսոփաները, բանաստեղծները, կառավարիչները և ոչ միայն: Զարմանալի չէ, որ դրա մեջ առարկաները հենց 7 — ն  դա Ապոլոնի Սուրբ թիվն է։ Ցուցակը բազմիցս խմբագրվել է, դրանում որոշ կառույցներ փոխարինվել են այլ կառույցներով:
Պատմաբանները օբյեկտների նման ցուցակ են գտել նույնիսկ եգիպտական պապիրուսների վրա:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ե՞րբ է ստեղծվել Վանի թագավորությունը: Ի՞նչ այլ անուններով է այն հայտնի:
Վանի թագավորությունը ստեղծվել է Ք.ա 9րդ դարում։ Թագավորությունը այլ անուներով հայտնի է որպես Արարատ, Ուրարտու, Նաիրի և Բիայնիլի:
2. Բացատրի՛ր: Ի՞նչ դեր ուներ երկաթը թագավորության կյանքում, ինչպե՞ս էր այն նպաստում թագավորության կայացմանը:
Իմ կարծիքով երկաթը շատ անպայման էր, որովհետև երկաթից կարելի էր պատրաստել զենք պատերազմի կամ կռվի։
3. Ներկայացրո՛ւ և վերլուծի՛ր: Ի՞նչ միջոցներ ձեռնարկեցին Վանի արքաները՝ երկիրը միավորելու,
ընդլայնելու և կայունացնելու համար: Ինչո՞ւ:
Առաջնային խնդիրներից էր պետության սահմանների կայունացումը: Իշպուինին և Մենուան բանակը վերազինեցին պողպատե և երկաթե զենքերով։ Աշխարհազորին զուգահեռ ստեղծվեց կանոնավոր բանակը:

4. Ի՞նչ եք կարծում, իրագործված վերափոխություններից (նոր մայրաքաղաքի հիմնում, բանակի զարգացում, սեպագրերի ներմուծում, կրոնի միասնականացում) յուրաքանչյուրն ի՞նչ նշանակություն կարող էր ունենալ մարդկանց և պետության համար:

Ամենակարևորը որ ժողովուրդը սկսեց միավորվել այդ բոլոր գաղափարները։

5. Ինչպե՞ս հաջողվեց Վանի թագավորության արքաներին արագ կազմակերպվել և հակակշռել իրենց հակառակորդ պետությանը՝ Ասորեստանին:

Իշպուինին և Մենուան բանակը վերազինեցին երկաթե զենքերով։ Աշխարհազորին զուգահեռ ստեղծվեց կանոնավոր բանակը:

6. Նշե՛ք և հիմնավորե՛ք, թե Վանի թագավորության արքաների իրագործած վերափոխություններից որն էր ավելի առաջնային և ինչու:

Իմ կարծիքով Տուշպայի դերակատարումն այնքան նշանակալի էր, որ Իշպուինիի և Մենուայի համատեղ գահակալության շրջանից սկսած՝ «Տուշպա քաղաքի կառավարիչ» տիտղոսը դարձավ արքայական տիտղոսաշարի անբաժան մասը:

Осеню всегда бывает листопад.
После сильного ветера разноцветные листья украсили наш двор.
Стая птицы улетают в теплые края.
Вчера был первый осенний дождь.
Все фермеры собирают фрукты и овощи.
Моя тёта связала мне свитер.
Виноградные лозы закапывают.
Осенью собирают дрова, чтобы зимой было тепло․
Наконец наступила золотая осень.
Пришла осень и каждое утро улицы полны школниками.

Հարցեր և առաջադրանքներ.

1. Բնութագրի՛ր: Սառցի դարաշրջան • Նորքարիդարյան հեղափոխություն • Բրոնզի դար • Ցեղ Քաղաքակրթություն

2. Ինչո՞ւ սկզբում ի հայտ եկավ երկրագործությունը, հետո միայն անասնապահությունը:
Սկզբում մարդկանց պետք էր պատրաստել գործիքներ որ հետագայում կենդանիներ որսաին և պատրաստել իրենց հարմար պայմաններ։
3. Ի՞նչ փոփոխություններ եղան անասնապահության և երկրագործության
առաջացման արդյունքում։

Մարդիկ սկսեցին ստեղծել:
4. Ի՞նչ կապ կա գյուղատնտեսության և քաղաքների առաջացման միջև:
Մարդիկ սկսեցին բնակավայրեր կառուցել և աստիճանաբար անցան նստակեցության։
5. Ինչո՞ւ էին վաղ բնակավայրերը գտնվում գետերի մոտ:
Որովհետև մարդիկ գետի մեջ կարողանում էին լողանալ և ուտելիք լվանալ։

6. Ինչպե՞ս հնարավոր դարձավ նեոլիթյան (գյուղատնտեսական) հեղափոխությունը:
Մարդիկ սկսեցին զարգանալ և դրա արդյունքում, նրանց գիտակցության և սպառողական բնազդի արդյունքում մարդիկ սովորեցին արտադրել։

Պատասխանել հարցերին.

1. Ինչո՞ւ է պատմաբաններին անհրաժեշտ հնագիտության և կենսաբանության (գենետիկայի) աջակցությունը՝ նախապատմությունն ուսումնասիրելու համար:
Քանի որ հին մարդկանց մասին շատ տեղեկություն չկար, այդ պատճառով ՝ գիտնականները եիմում են հնագիտության և կենսաբանության օգնության։
2. Որո՞նք են եղել մարդկության պատմության հիմնական ձեռքբերումները Հին քարի դարում, ի՞նչ դժվարությունների են հանդիպել։
Հին քարի դարի մշակույթի ամենակարևոր զարգացումը լեզվի զարգացումն էր
3. Ինչո՞վ էին նեանդերթալցիներն ու հոմո սապիենսները տարբերվում նախամարդկանց այլ տեսակներից:
Նրանց սնունդ, կյանքի և  լավ պայմաններ գտնելու համար։
4. Ինչու՞ էր կրակի գյուտն այդքան կարևոր:
Որպեսզի սնունդը պատրաստելու և տաքացնելու հնարավորություն։

5. Ինչպե՞ս տեխնոլոգիաները պայմանավորեցին նախամարդկանց կյանքի զարգացումը:

6. Ինչո՞վ էր կարևոր Հայկական լեռնաշխարհը նախամարդկանց գաղթի ճանապարհին:
Մարդկանց հիմնական տարբերակիչ հատկանիշներից մեկը գործիքներ պատրաստելու կարողությունն է։ Ամենավաղ գործիքները պատրաստված են եղել քարից, ուստի գիտնականները մարդկության պատմության վաղ շրջանը նշելու համար օգտագործում են Քարի դար եզրույթը:
7. Նշե՛ք հնագույն մարդկանց կյանքում կրակի 6 նշանակություն:

1. Ուտելիքի պատրաստում
2. Լույսի աղբյուր
3. Ջերմության աղբյուր
4. պաշպանվել վայրի կենդաիներից
5. եկրկաթի հալեցնումը