Էլինա Հովսեփյան «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր 

Առաջադրանքներ

1. Բացատրի՛ր մգեցված բառերը։
   համբավը-անուն
   հրաման առնեմ-հրաման ստանամ
   խրճիթ-փոքրիկ հողեծածկ տուն
   կենում-կանգ առնել
   Վազը-խաղողի որթ տունկ
   խափշիկ- աֆրիկյան սևամորթ, նեգր
2. Ո՞րն է հեքիաթի ասելիքը։
   Հեքիաթի ասելիքը այն է, որ չարը ստանում է միշտ իր արժանի պատիժը:
3. Ի՞նչ սովորեցրեց քեզ այս հեքիաթը։
   Հեքիաթը սովրեցնում է, որ պետք է միշտ լինել բարի և ճշմարտախոս։
4. Շարադրի՛ր մտքերդ ,,Միայն բարին է անմահ , չարը երկար չի ապրում,, ասավածքի վերաբերյալ։

Առաջադրանքներ 

1. Բարբառային բառերը դարձրո՛ւ գրական հայերեն՝
   էլել-վեր կենալ,կանգնել
   չունիմ-չունեմ
   լինիմ-լինեմ
   բսնել-բոսնել
   երթալ-գնալ
   ուզեց ինքը բռնել նրա տեղը-ուզում էր ինքը գրավել նրա տեղը
   չկտրե-չկտրել
   ոչով չպիտի տեսնի-ոչ ոք չպիտի տեսնի

2. Մգեցված դարձվածքները բացատրի՛ր։
   աչքադրել-հավանել
   մեզ կամք տուր-համբերություն
   շուշաբանդ-մեզ համբերություն տուր
   գլխի ընկավ-հասկացավ

3. Բնութագրի՛ր թագավորին։
   Թագավորը շատ հավատարիմ, շատ հոգատար էր իր տղայի նկատմամբ,բարի էր և միամիտ։

4. Առանձնացրե՛ք անհասկանալի բառերը, բացատրե՛ք բառարանի օգնությամբ։

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1050-ա,գ,ե; ; 1051-ա,գ ; 1052-ա,գ; 1060-ա,գ; 1061
1050. Լուծե՛ք հավասարումը.
ա) 14,32 ⋅ x = 143,2
x=10
գ) 503 = 50,3 ⋅ x
x=10
ե) 80,45 : x = 8,045
x=10
1051. Գրե՛ք այն թիվը, որը 100 անգամ մեծ է տրված թվից.
ա) 81,2
8120
գ) 0,002
0,2
1052. Գրե՛ք այն թիվը, որը 100 անգամ փոքր է տրված թվից.
ա) 36,62
36,62 : 100=0,3662
գ) 1,7
1,7 : 100=0 ,017
1060. Աստղանիշի փոխարեն տեղադրե՛ք թվաբանական գործողությունների նշաններից մեկը ( + , – , ⋅ , ։ ), որպեսզի ստացվի հավասարություն.
ա) 5 ∗ 2 = 49 ∗ 7,   գ) 6 ∗ 7 = 24 ∗ 11,
1061. Ի՞նչ թվանշաններ կարելի է տեղադրել աստղանիշի փոխարեն,
որպեսզի գրառումը 4∗6/486 լինի կանոնավոր կոտորակ։
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1050-բ,դ,զ; ; 1051-բ,դ; 1052-բ,դ; 1060-բ,դ; 1062

1050. Լուծե՛ք հավասարումը.
բ) 0,4 ⋅ x = 40
x= 40:0,4
x=10
դ) 2,7 = 270 : x
x=270 : 2,7
x=100
զ) 11,03 = 110,3 : x
x= 110,3 : 11,03
x=10
1051. Գրե՛ք այն թիվը, որը 100 անգամ մեծ է տրված թվից.
բ) 0,1
0,1 · 100=10
դ) 125,1
125,1 · 100=12510
1052. Գրե՛ք այն թիվը, որը 100 անգամ փոքր է տրված թվից.
բ) 81,543
81,543 :100=0,81543
դ) 22,44
22,44 : 100= 0,2244
1060. Աստղանիշի փոխարեն տեղադրե՛ք թվաբանական գործողությունների նշաններից մեկը ( + , – ,  , ։ ), որպեսզի ստացվի հավասարություն.
բ) 30 ∗ 25 = 20 ∗ 4
30 — 25 = 20 : 4
դ) 7 ∗ 5 = 80 ∗ 45
7 x 5 = 80 — 45
1062. Կարո՞ղ է արդյոք ուղիղը երկու շրջանագծերի հետ ունենալ նույն
ընդհանուր կետը։ Արե՛ք անհրաժեշտ գծագիրը։

1. Կետադրի՛ր նախադասությունները՝

 Պարտեզում աճում էին կարմիր, դեղին,  սպիտակ վարդեր։
Պարտեզում աճում էին, կարմիր և դեղին վարդեր։
Ու տուն էր վերադառնում, նա ուրախ,  զվարթ ջահելացած։
Երջանիկ էր,  որ երազանքը կատարվեց, երկիրը տեսավ, կարոտն առավ։

Գանգուր մազերով, սև աչքերով, դուրս ընկած ակնակապիճներով, այդ կինը որբերի համար և խնամակալ էր և հոգատար մայր և սրտակից բարեկամ։

2.Բացատրի´ր, թե ինչի՛ հիման վրա են խմբավորված գոյականները:

Ա. Երեխա, կատակ, ընկեր, դաշտ, այգի, ուղղություն:
Բ. Երեխայի(ն), կատակից, ընկերոջ(ը), դաշտով, այգում, ուղղությամբ:
Բ խմբում այս բառերի հոլովածը

3. Ո՞ր բառի մեջ է գրվում յա։

Մարյամ, Անան․ , Աս․ ։

Մենք այցելեցինք Էջմիածնի գանձարան։ Այնտեղ տեսանք տարբեր հին մարդկանց մնացորդները։ Տեսել ենք Նոյան տապանի մնացորդներ, Ասծուն խաչած խաչի մնացորդներ և Կաթողիկոսի նստավայրը և այլն։  Այնտեղ մենք տեսանք Ռուբեն Սեվակի թանգարանը և այնտեղ մեզ  ցույց տվեցին գրողի նկարները, նամակները։ Ինձ համար շատ տպավորիչ էր, կուզենայի նորից այնտեղ լինել։

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1047-ա,գ,ե; ; 1048-ա,գ,ե; ; 1049-ա,գ,ե; 1058; 1059-ա,գ
1047. Կատարե՛ք բազմապատկում.
ա) 65,103 ⋅ 10=651,03
գ) 7,393 ⋅ 10000=73930
ե) –59,32 ⋅ 10=-593,2
1048. Ճի՞շտ է, որ`
ա) 75,30 = 75,3   Այո
գ) 96 = 96,0 Այո
ե) 40,3 = 40,300 Այո
1049. Կատարե՛ք բաժանում.
ա) 35,707 ։ 10=357,07
գ) 1,765 ։ 1000=0,001765
ե) 673,1 ։ 1000=0,6731

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1047-բ,դ,զ; ; 1048-բ,դ,զ; 1049-բ,դ,զ; 1057; 1059-բ,դ
1047. Կատարե՛ք բազմապատկում.
բ) 0,329 ⋅ 1000=329
դ) 0,999 ⋅ 100=99,9
զ) –0,00018 ⋅ 100=-0,018
1048. Ճի՞շտ է, որ`
բ) 1,64 = 1,6400 Այո
դ) 10,08 = 10,8 ոչ
զ) 17 = 170 ոչ
1049. Կատարե՛ք բաժանում.
բ) 0,98 ։ 100=0,098
դ) 2 ։ 10=0,2
զ) 829 ։ 100=8,29
1057. Քառանիշ բնական թիվը, որի գրառումը վերջանում է 3
թվանշանով, 1013‐ից փոքր է։ Ո՞րն է այդ թիվը։ 1003
1059. Կատարե՛ք գործողությունները.
բ) (1163 – 825 ։ 33) ⋅ (169 – 208 ։ 26)
1.825 ։ 33=25
2.1163 – 25=1138
3.208:26=8
4.169-8=161
5.1138×161=183 218
դ) (400876 ։ 412 – 27) ⋅ (600660 ։ 852 – 95)
1.400876 ։ 412=973
2.973 – 27=946
3.600660 ։ 852=705
4. 705– 95=610
5.946×610=577060

Աշխատանք դասարանում

1. Գրի՛ր բառերի կազմությունը՝

ա) Մեծամիտ-մեծ+ա+միտ, ձկնորս-ձուկն+որս, կաթնաջուր-կաթն+ա+ջուր, պայտաձև-պայտ+ա+ձև, արծաթափայլ-արծաթ+ա+փայլ:

բ) Գունագեղ-գուն+ա+գեղ, բարեգործ-բարի+ա+գործ, փոշեկուլ-փոշի+ա+կուլ, բառապաշար-բառ+ա+պաշար, սրամիտ-սուր+ա+միտ:

2.   Բաց թողածը լրացրե՛ք այնպիսի տառերով, որ ստացվի գոնե երկու բառ։

Բարձ,բարի
հանել,հատել
երգ,երբ
բաժակ,բարակ
անգիր,անգին
հատակ,հասակ
վարել,վազել
ծամել,ծակել
գյուղակ,հյուղակ
քերծել,քերվել

3.   Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ը։

Ա․ ակ-նբախ, նախ-նթաց,

Բ․ չ-նդունել, հյուր-նկալ,

Գ․ տաս-, երկ-նչել,

Դ․ ան-նդունելի, մթ-նշաղ։

4. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում եվ․

Ա․ հոգ-իճակ, ոգ-որել,

Բ․ գեր-արել, ուն-որ,

Գ․ եղր-անի, ալ-որ,

Դ․ ոսկ-արս, տար-երջ։

Դասարանական առաջադրանքներ՝ 1027; 1037; 1038; 1041
1027. Ի՞նչ հայտարար ունի այն տասնորդական կոտորակը, որը կարացվում է հետևյալ կերպ՝
ա) քսանհինգ ամբողջ քսանհինգ հարյուրերորդական,
25,25
բ) զրո ամբողջ երեք հարյուր ութսունչորս հազարերորդական,
0,384
գ) յոթ ամբողջ մեկ տասհազարերորդական
7,0001

1037. Համապատասխանաբար ժամը 5-ին և ժամը 7-ին քաղաքից
դուրս են եկել երկու մեքենաներ։ Առաջին մեքենայի արագությունը 60 կմ/ժ է, երկրորդինը՝
70 կմ/ժ։ Կոորդինատային հարթության վրա գծե՛ք մեքենաների շարժման գրաֆիկները և նշե՛ք
այն կետը, որը համապատասխանում է երկրորդ մեքենայի՝
առաջինին հասնելու պահին։

1038. Գծագրում, որի մասշտաբը 3 ։ 5 է, հատվածի երկարությունը 6 սմ
է։ Ի՞նչ երկարություն կունենա այդ հատվածը այն գծագրում, որի
մասշտաբը 7 ։ 2 է։

6×5:3=10

10:2×7=35

1041. Մի բանվորը, աշխատելով մենակ, կարող է ավարտել տրված
աշխատանքը 9 օրում, իսկ մյուսը՝ 12 օրում։ Միասին աշխատելով՝
աշխատանքի ո՞ր մասը կկատարեն բանվորները 1 օրում։
1/9+1/12=1×4/9×4+1×3/12×3=7/36

Լրացուցիչ առաջադրանքներ՝1028; 1039; 1040
1028. Աշակերտը տասնորդական կոտորակը կարդալիս վերջում
արտասանել է «տասնորդական» բառը։ Կարո՞ղ է արդյոք այդ
կոտորակի դիրքային գրառումն ավարտվել զրոյով:
Ոչ
1039. Ինքնաթիռը երկու քաղաքների միջև եղած հեռավորությունն
անցել է 3 ժ 20 ր‐ում։ Եթե ինքնաթիռի արագությունը 200 կմ/ժ‐ով
ավելին լիներ, ապա նույն հեռավորությունը այն կանցներ
2 ժ 30 ր‐ում։ Որքա՞ն էին ինքնաթիռի արագությունը և քաղաքների հեռավորությունը։
3 ժ 20 ր=2 ժ 30 ր(x+200)
3 1/3x=2  ½ +200 • 2 ½
10/3x=5/2x+200 • 5/2
10/3x-5/2x=500
20x-15x=500 • 6
5x=3000
x=600
3 1/3 • 600=10/3 • 600=2000
1040. Մի թիվը մյուսից մեծ է 6 անգամ։ Եթե այդ թվից հանենք 5 ¾, իսկ
մյուսին գումարենք 19 ¼, ապա կստանանք հավասար թվեր։
Որո՞նք են տրված թվերը։
x+19 ¼=6x-5 ¾
6x-x=19 ¼+5 ¾
5x=24  4/4
5x=25
x=5

Իմ պապիկը ինձ այս պատմությունը պատմել է այս տարի։
Այս պատմությունը  եղել է շատ-շատ վաղուց։ Կար մի աղջիկ։ Նրա մայրը մաթեմատիկոս էր և մահացել էր լարվածությունից 20 տարեկանում։ Թողելով աղջկան մենակով նրան ուղեկցեցին մանկատուն, բայց կնոջ եղբայրը միանգամից իմացավ դրա մասին և վերցրեց նրան այնտեղից։ Եղբայրի անունը Դանիել էր։ Նա մենակով էր ուսուցանում աղջկան  մինջև նա չդարձավ 7 տարեկան և արդեն պետք էր որ նա գնար դպրոց։ Աղջիկը չեր ուզում գնալ դպրոց ինքը համարում էր, որ իրան տան դասընթացները հերիք են։ Ասում է նաև երբ, որ ինքը դպրոցում լինի ոչ ոք չի կարողանա իր կատվի հետ խաղա։ Դանիելը ասում է կատուն մի ձև կզբաղվի, բայց նա չի պատրաստում այս թեման շարունակել։
—Հավես կլինի, նոր ընկերներ կունենաս, և խնդրում եմ շատ չտարբերվես մյուս երեխաներից և քեզ պահի ոնց որ բոլորը։